صفحه شخصی دکتر مهری بهار
دانشیار گروه ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
صفحه شخصی دکتر مهری بهار
دانشیار گروه ارتباطات اجتماعی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهراندانلود مقاله: رسانه دینی و فرهنگ عامه
رسانه دینی و فرهنگ عامه عنوان مقاله ای است که توسط دکتر مهری بهار در نشریه رواق هنر و اندیشه بهمن ۱۳۸۶ شماره ۱۹ منتشر شده است.
"باتوجه به اهمیت این موضوع و فراگیری مخاطب و استفادهء زیاد از تلویزیون،در مقایسه با دیگر رسانه‌ها در دنیای مدرن،پرسش زیر پیش می‌آید: آیا تلویزیون پیش از آنکه در چرخهء معنای رد و بدل شده میان رمزگذار و رمزگشا قرار گیرد، ظرفیت آن را دارد که دین عامه را چنان‌که در واقع هست و عامه به آن انتقاد دارد،به عرصهء نمایش گذارد؟ بنیان مفهومی استوارت هال برای تعریف نظام معنایی و گفتمان برنامه‌های تلویزیونی،از ابتدا،از دو مفهوم رمزگذاری و رمزگشایی بهره می‌برد. در این موقعیت،تلویزیون (به تصویر صفحه مراجعه شود) و برنامه‌های دینی برای توزیع پیام‌های دینی،قواعد خود را دارند و مردم نیز به دین خود عمل می‌کنند. مخاطبان دینی به‌طور همزمان،هم‌ذات‌پنداری می‌کنند؛زیرا در همان ابتدا،کنترل رسانه را بر خود و افکار خود حس می‌کنند و کنترل رسانه از منظر آنان،اتفاقا فرهنگ باارزشی است؛ زیرا مهارت،قدرت و کنترل در دست اوست و آن است که نگرش فرهنگی،از جمله دین را به مردم آموزش می‌دهد. در این نوشتار،دین عامه معنای ویلیامزی است؛یعنی فرهنگ و دینی که از اعماق جامعه می‌جوشد،مبین ندای مردم و واجد نوعی کنشگر است که بیانی مستقل دربارهء علایق و (به تصویر صفحه مراجعه شود) تجربیات خود دارد. نهایت آنکه وضیت دین عامه در جریان رسانه‌ای شدن مراسم دینی در ایران،محوری‌ترین عنصر در نتیجه‌گیری مقاله است،اطلاعات و آمار به دست آمده در چندسال اخیر،نشان می‌دهد که برنامه‌های صدا و سیما،ضمن اینکه از حجم بالای مخاطب برخوردار است،ولی به دلیل تنوع سازوکارهای دینی جامعه،نوعی تمایز و جدایی با جامعه پیدا کرده است."
